سن‌سنجی U-Pb و ایزوتوپ‌های Lu-Hf و O روی کانی زیرکن توده‌های نفوذی دگرگون شده جنوب‌ باختر سلماس

نویسندگان

  • فهیمه کوزه‌کولانی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • محمد رهگشای دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • هادی شفائی مقدم استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
چکیده مقاله:

توده‌های نفوذی جنوب ‌باختر سلماس شامل سنگ‌های حدواسط- مافیک و اسیدی، در مرز پهنه‌های سنندج- سیرجان و کمربند ماگمایی ارومیه- دختر در شمال ‌باختر ایران رخنمون دارند. سنگ‌های مافیک- حدواسط دارای ترکیب متادیوریت و متاگابرو و کهن‌ترین توده‌های نفوذی منطقه هستند. سنگ‌های اسیدی ترکیب متاگرانیت تا متاگرانودیوریت دارند. این توده‌های نفوذی درون مجموعه‌ای از سنگ‌های آتشفشانی- رسوبی دگرگون شده با سن پرکامبرین نفوذ کرده‎اند. سن‎سنجی به روش U-Pb روی کانی زیرکن نمونه‌های متاگرانیت و متاگرانودیوریتی این مجموعه دگرگون شده، دامنه سنی از 4/2±567 میلیون سال تا7/2±565 میلیون سال (اواخر نئوپروتروزوئیک-کامبرین) را نشان می‌دهد. زیرکن‌ها دارای هسته‌های کهن موروثی هستند. نتایج ایزوتوپ Hf (به همراه سن مدل) زیرکن‌های این سنگ‌ها نشان می‌دهد که ماگمای تشکیل‌دهنده آنها اولیه (Juvenile) نیست بلکه حاصل واکنش با پوسته قاره‌ای قدیمی به سن مزوپروتروزوییک است. مقدارδ18O  زیرکن‌ها احتمالاً نشاندهنده تبلور زیرکن‌ها از ماگمایی است که با مواد پوسته‌ای ترکیب شده است. توده‌های نفوذی جنوب ‌باختر سلماس، با سنگ‌های متاگرانیتی و گنیسی درون پی‌سنگ‌ ایران که در ایران مرکزی، پهنه سنندج- سیرجان و پهنه البرز رخنمون یافته‌اند، از دید زمانی همسن هستند. همه این سنگ‌های گسترش یافته موجود در پی‎سنگ، نشان‌دهنده بقایای فعالیت ماگمایی به سن نئوپروتروزوییک-  کامبرین در  امتداد حاشیه شمالی گندوانا هستند. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنگ‌شناسی و سن‌سنجی U-Pb زیرکن در مجموعه نفوذی مارفیون، باختر کاشان

مجموعه گرانیتوییدی مارفیون بخشی از پلوتونیسم ترشیری است که در بخش مرکزی پهنه ماگمایی ارومیه- دختر قرار گرفته است. این مجموعه نفوذی شامل چهار توه اصلی است؛ توده میکرودیوریتی تا میکرومونزودیوریتی مزوش که به‌صورت رخنمون‌های مجزا در بخش باختری منطقه قرار دارند؛ توده دایره‌ای شکل تونالیت مارفیون که بیشترین گستردگی را در منطقه نشان می‌دهد، توده تونالیت پودلگ که به‌صورت توده‌ای کشیده در امتداد شمالی- ...

متن کامل

زمین‌شیمی، سن‌سنجی U-Pb زیرکن و ایزوتوپ‌های Rb-Sr و Sm-Nd سنگ‌های مونزونیتی نجم‌آباد، جنوب گناباد

نجم‌آباد در جنوب شهر گناباد، استان خراسان رضوی، و در شمال بلوک لوت واقع شده است. دو مجموعه گرانیتوییدی سری ایلمنیت به سن ژوراسیک و سری مگنتیت به سن ترشیری در منطقه شناسایی شدند. هدف از این مطالعه تعیین سن دقیق و بررسی پتروژنز توده‌های سری مگنتیت است. بر اساس سن‌سنجی به روش U-Pb در کانی زیرکن، سن توده‌های مونزونیتی منطقه نجم‌آباد معادل 9/39 میلیون سال (ائوسن میانی) است. این توده‌ها عمدتاً ماهیت م...

متن کامل

پتروژنز و سن‌سنجی (U-Pb (SHRIMP توده‌های نفوذی طارم

توده‌های مطالعه شده در پهنه البرز باختری و زیر پهنه طارم قرار دارند. بیشتر رخنمون‌های توده‌های مورد مطالعه ترکیب مونزونیت و کوارتزمونزونیت دارند و درون نهشته‌های آتشفشانی- رسوبی ائوسن نفوذ کرده‌اند. این توده‌ها ماهیت شوشونیتی و متاآلومین دارند. بر پایه مطالعات ژئوشیمیایی، توده‌های مورد مطالعه از یک ماگمای غیر اولیه حاصل شده‌اند که در شرایط پوسته قاره‌ای دچار تفریق و تحول شده است. در نمودارهای ع...

متن کامل

سن‌سنجی و ایزوتوپ Lu- Hf سنگ‏‌های مافیک- حدواسط جنوب‌باختری سلماس با تأکید بر خاستگاه آنها از مذاب‏‌های جوان نئوپروتروزوییک

توده‏‌های آذرین درونیِ دگرگون‌شدة مافیک- حدواسط جنوب‏‌باختری سلماس در شمال‏‌باختری ایران و در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان هستند. این توده‏‌ها با ترکیب متاگابرو و متادیوریت در مجموعه‏‌ای از سنگ‏‌های آتشفشانی- رسوبی دگرگون‌شده منسوب به پرکامبرین نفوذ کرده‏‌اند. سن‏‌سنجی کانی زیرکن به روش U-Pb در دو نمونه از سنگ‏‌های متاگابرویی، سن‌های 5/2±7/548 و 0/7±1/553 میلیون سال پیش و در نمونه‌ای از سنگ متادیو...

متن کامل

پتروژنز و سن‌سنجی رادیومتری U-Pb زیرکن در گرانیت هریس (شمال غرب شبستر)، استان آذربایجان شرقی

Heris intrusive body has cut Kahar Formation and has been covered by Permian basal sediments, non-conformably. The composition of this body is granite- alkali granite with metaluminous to weak peraluminous nature. The strong negative anomaly of Eu in REE diagram indicates the presence of plagioclase in the source area or differentiation of it during evolution of the magma. Negative anomaly of B...

متن کامل

ریزساختار در پهنه‏ های میلونیتی جنوب سلماس (شمال باختر ایران)

مجموعه دگرگونی جنوب سلماس که در شمال ‏باختری‌ترین بخش از پهنه ساختاری سنندج- سیرجان جای گرفته ‌است، دربردارنده سنگ‌های گوناگون با درجه دگرگونی و دگرشکلی متفاوت است. این پژوهش با استفاده از مشاهدات صحرایی و مطالعات کانی‌شناسی و سنگ‌نگاری، به توصیف و تفسیر ریزساختاری گستره می‏پردازد. واحدهای سنگی گستره بر پایه سنگ مادر به سه دسته سنگ‌های متابازیتی، سنگ‌های کوارتز- فلدسپاری و سنگ‌های مرمری تقسیم م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 26  شماره 102

صفحات  303- 312

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023